نوشته : محمد جعفری

" جمهوری اسلامی نه یک کلمه کمتر و نه یک کلمه بیشتر "، جمله مذکور به همان اندازه که ساده و صمیمی است به همان اندازه هم مهم و محکم است، این عبارت بسیار مشهور بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، از همان ابتدا و در روزهای سخت انقلاب، به دوستداران انقلاب و امام انقلاب،  راه را از بیراهه نشان داده و این روزها هم همین جمله عمیق جریان انحرافی را از جریان اصلی مشخص کرده است......


" جمهوری اسلامی نه یک کلمه کمتر و نه یک کلمه بیشتر "، جمله مذکور به همان اندازه که ساده و صمیمی است به همان اندازه هم مهم و محکم است، این عبارت بسیار مشهور بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، از همان ابتدا و در روزهای سخت انقلاب، به دوستداران انقلاب و امام انقلاب،  راه را از بیراهه نشان داده و این روزها هم همین جمله عمیق جریان انحرافی را از جریان اصلی مشخص کرده است. جریان انحرافی با این مقدمه هر چند بسیار آشناست و مردم ما از ابتدای انقلاب با این نوع جریانات آشنا هستند، اما این باربه مقتضی زمانه و تحت شرایط جدید به شکلی کاملا جدیدتر بروز پیدا کرده است و این موضوع باعث شده سئوالاتی از نوع چیستی؟ و چرایی؟ و کجایی؟ در رابطه با جریان انحرافی مطرح شود.

اینکه جریان انحرافی دقیقا چیست و کجاست ؟  سران و شخصیت ها و اعضای پیدا و پنهان آن چه کسانی هستند ؟  تفکرات جاری در جریان انحرافی چه هدفی دارند ؟ بحث های مربوط به این جریان از چه زمانی شروع شد؟ رسانه های منسوب به جریان کدامند ؟  جریان مذکور از چه کسانی حمایت کرده و مورد حمایت چه کسانی است؟ از جمله سئوالاتی است که ذهن انسان آزاداندیش را به تکاپو وا می دارد.

این سلسله نوشتار برآن است تا ضمن بررسی جریان انحرافی به دور از هر گونه حب و بغض در سایه سار اسلام راستین به این سئوالات پاسخی مختصر اما مستدل دهد.

واژه جریان انحرافی

واژه انحراف و مشتقات آن، این روزها پرکاربردترین واژگان در ادبیات سیاسی کشور است به گونه ای که احتمالا با اندکی تسامح می توان میزان کاربرد این کلید واژه را در ادبیات برخی کنشگران سیاسی، در تراز افعالی چون «است» ، «بود» و «شد» تخمین زد!  مبدع واژه جریان انحرافی اما به درستی مشخص نیست ، در حالی که سایت مشرق می نویسد: « البته نباید از یاد برد که عبارت "جریان انحرافی" نخستین بار توسط هاشمی به منصه سیاسی کشور راه یافت و برخی اطرافیان احمدی نژاد به هیچ وجه در این رابطه دل خوشی از آیت‌الله هاشمی ندارند.» ، از سوی دیگر روزنامه کیهان مدعی می شود مخترع این واژه، مدیر مسئول این روزنامه بوده و این اقدام را به عنوان یکی از افتخارات خود ذکر می کند. اما حامیان دولت، از آنجایی که معتقدند در نظام امت و امامت، امت می بایست ترمینولوژی خود را از امام الهام بگیرد و در گزینش ادبیات سیاسی هم از ولایت پیروی کنند، همواره به کاربرد غیر عادی این واژه انتقاد داشته اند. آن ها می گویند همانطور که کسی حق ندارد ترمینولوژی "فتنه" را با ادبیاتی متفاوت "نظیر دعوای سیاسی" یا "کدورت انتخاباتی" زیر سوال ببرد، کسی هم حق ابداع ترمینولوژی یا ادبیات سیاسی جدید بدون هماهنگی با رهبر انقلاب را ندارد. آن ها عدم کاربرد لفظ جریان انحرافی چه به عنوان یک لفظ و چه به عنوان یک مفهوم در فرمایشات رهبر معظم انقلاب را دلیل صحت اعتقاد خود و استنکاف از کاربرد این واژه عنوان می کنند!

هر چند زمان دقیق استعمال واژه جریان انحرافی مشخص نیست، اما کاربرد آن تقریبا مشخص است و هر کسی به اندازه دانسته هایش از این موضوع باخبر است ، حتی  با جستجویی ساده در اینترنت می توان مطالب گسترده ای از آن به دست آورد ، به عنوان نمونه ویکی پدیا که یک دانشنامه کاربر محور است و اطلاعات آن توسط کاربران ایجاد و اصلاح می شود ، چنین نوشته است: "جریان انحرافی یا جریان خاص اصطلاحی‌ست که مخالفین محافظه‌کار محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران برای توصیف حلقه‌ای از نزدیکان و جریانی در دولت وی ابداع کرده‌اند. از نظر آنها این جنبش فکری تمایلات لیبرالی و ملی‌گرایانه زیادی دارد و به آن اندازه مذهب‌گرا نیست که بتواند در درون گروه حاکم محافظه‌کار ایران طبقه‌بندی شود. محافظه‌کاران منتقد احمدی‌نژاد معتقدند اسفندیار رحیم مشایی از یاران نزدیک، خویشاوند و رئیس‌دفتر او رهبری این جریان را بر عهده دارد". آنچه کاملا مشخص است اینکه مجموع مطالب و نظرات اشاره به عده ای از نزدیکان رییس جمهور دارند و اعتقاد عمومی بر این است که اسفندیار رحیم مشایی، فرد اصلی این جریان است هرچند اظهار نظرها متفاوت است، به طوری که شخص رییس جمهور هم در این رابطه نظراتی دارند و حتی آقای احمدی نژاد در برخی جمع ها اظهار داشته اندکه: «جریانی در کشور به راه افتاده که هر روز با تهمت و افترا به دنبال تخریب یاران نزدیک ما هستند، این در حالی است که برای من روشن است که هدف آنها زدن احمدی نژاد است، اما از آنجا که این جریان و گروه ها آنقدر ضعیف هستند که نمی توانند هزینه تخریب احمدی نژاد را بپردازند، از این رو تلاش می کنند اطرافیان احمدی نژاد را مورد هجمه قرار بدهند. بخش اصلی این هجمه ها ناشی از آن است که آنها می دانند، احمدی نژاد تمام توان خود را برای خدمت رسانی به مردم و اعتلای ایران بکار بسته و برای ادامه این مسیر، در زمان مقرر از یاران نزدیکش که بتوانند در این مسیر حرکت کنند(با اشاره به یکی از حاضران ) و این بار را به دوش بکشند حمایت لازم را بعمل خواهد آورد.» همچنین عده ای معتقدند که شخص رییس جمهور  مساوی است با جریان انحرافی در این رابطه روزنامه ایران چنین نوشته است: "محمد صادق کوشکی روز گذشته در نمایشگاه مطبوعات و در گفت‌وگو با خبرنگاری مدعی شد شخص دکتر احمدی‌نژاد مساوی است با جریان انحرافی! وی در پاسخ به این سؤال که تعریف و تبیین شما از واژه موهوم جریان انحرافی چیست؟ اظهار داشت: «من اصلاً قائل به یک جریان انحرافی نیستم. به نظر من شخص محمود احمدی‌نژاد یعنی انحراف و جریان انحرافی!» "  البته اگر هاشمی رفسنجانی را مبدع این واژه بدانیم در یکی از صریح ترین اظهاراتش، محمود احمدی نژاد را ریشه جریان دانسته و علت منحرف نامیدن محمود احمدی نژاد و یارانش را انحراف آنان از سیاست های دولت سازندگی عنوان کرده است. پایگاه اطلاع رسانی ایشان در مطلبی  اخیرا چنین نوشته  این خود تاییدی از جانب رییس جمهور بر وجود چنین جریانی در اطراف رییس جمهوری نیز می باشد. نکته اینجاست که هرچه زمان به جلو می رود ابهامات در مورد جریان انحرافی کمتر شده و حدود آن مشخص تر می شود .